Ballast là gì? 9 thông tin thú vị mà bạn nên biết
Là thiết bị vô cùng quan trọng của đèn nhưng bạn thực sự hiểu ballast là gì? phân loại, nguyên lý hoạt động vai trò của ballast trong hệ thống đèn ra sao? Đừng lo, bài viết dưới đây sẽ được tổng hợp và giải đáp thắc mắc của bạn.
1.Ballast là gì?
1.1 Khái niệm Ballast là gì
- Ballast hay còn gọi là chấn lưu, tăng phô,.. đây là thiết bị vô cùng quan trọng của đèn. Nó cung cấp lượng điện chính xác cho đèn khởi động và điều chỉnh dòng điện cho đèn hoạt động ổn định.
- Có hai loại tăng phô (chấn lưu) phổ biến của đèn là chấn lưu điện tử và chấn lưu từ.
>> Xem thêm khái niệm liên quan: Chấn lưu điện tử là gì?
1.2 Ballast đèn huỳnh quang
- Đèn huỳnh quang là thiết bị gần như không có trở kháng, do đó bộ tiểu âm bổ sung trở kháng giúp đèn hoạt động ổn định.
- Tiêu chuẩn chấn lưu điện tử cho bóng đèn huỳnh quang bao gồm:
- Quang năng trên đèn phải đạt tiêu chuẩn 14000 / 1200mm.
- Hiệu suất của đèn phải lớn hơn 90%.
- Khi hoạt động, nhiệt độ không vượt 55 độ C.
1.3 Ballast đèn xenon
- Điểm khác biệt lớn nhất của ballast đèn xenon và chấn lưu thông thường đó là chức năng chuyển đổi điện từ DC sang AC.
- Khi khởi động cần nguồn điện cao áp lớn (lên tới 23000V) để có thể phóng điện trong môi trường khí trơ và tạo ra ánh sáng.
- Đảm bảo ổn định dòng điện cho đèn Xenon. Khi đạt độ sáng cực đại ballast có thêm nhiệm vụ đảm bảo điện áp luôn ở mức ổn định nhất. Đảm bảo cho việc chiếu sáng được diễn ra liên tục với cường độ ánh sáng luôn tốt nhất.
2. Phân loại Ballast (chấn lưu)
2.1 Ballast điện
- Sử dụng công nghệ cũ, 2 phương thức khởi động khác nhau,
- Giá thành rẻ là đặc điểm nổi bật nhất của chấn lưu điện.
- Được sử dụng trong các loại đèn cao áp Sodium
- Nhược điểm loại ballast này là nhấp nháy khi sử dụng.
2.2 Ballast điện tử
- Ballast điện tử bao gồm một cuộn dây nhỏ và những linh kiện điện tử.
- Đây là sản phẩm công nghệ mới, hoạt động yên lặng, không nhấp nháy như ballast điện từ và cũng tiết kiệm điện năng hiệu quả hơn.
- Loại chấn lưu này khởi động ngay lập tức, đồng nghĩa với đèn khởi động nhanh hơn.
- Tuy nhiên nên lưu ý tránh việc bật tắt thường xuyên để tăng tuổi thọ cho đèn.
2.3 Ballast từ
- Có cấu tạo đơn giản chỉ bao gồm lá sắt được cuốn bởi dây đồng hoặc nhôm có tẩm lớp cách điện.
- Đây là loại chấn lưu được lựa chọn nhiều bởi giá thành rẻ bởi được phát triển bằng công nghệ cũ.
3. Nguyên lý hoạt động của Ballast như thế nào?
- Ballast cơ bản là mạch chỉnh lưu và nghịch lưu kết hợp tạo ra xung điện xoay chiều có tần số từ 20 – 50 KHz đặt lên hai đầu đèn dưới sự cộng hưởng.
4. Vai trò của Ballast đối với hệ thống chiếu sáng
- Ballast được sử dụng để ổn định hoạt động cho các loại đèn. Việc tích hợp sử dụng ballast cho hệ thống chiếu sáng sẽ gia tăng tuổi thọ của đèn đồng thờ tiết kiệm chi phí sửa chữa, bảo dưỡng đèn khi gặp sự cố.
- Lắp đặt đơn giản dễ dàng cùng rất nhiều lợi ích đem lại, ballast là lựa chọn hàng đầu đối với hệ thống chiếu sáng.
>> Xem thêm: Chấn lưu có tác dụng gì?
5. Ứng dụng của ballast điện tử
- Cung cấp điện thế để các bóng đèn có thể phát sáng được
- Điện thế khởi động sẽ lớn hơn điện thế làm việc để đèn chiếu sáng
- Ballast sẽ hợp điện thế ở nguồn với giá trị điện thế làm việc
- Hạn chế đèn bị hư hỏng, tránh hồ quang xuất hiện, tổng trở đèn bị giảm tăng tuổi thọ chiếu sáng cho đèn lâu hơn
6. Đèn LED có cần phải sử dụng Ballast không?
- Đèn Led không cần chấn lưu, đơn giản bởi đèn cấp sẵn điện một chiều phù hợp với đèn Led. Trình điều khiển đèn Led có chức năng và cấu tạo khác với đèn huỳnh quang.
- Một số mẫu đèn Led sử dụng Drive nhưng một số thì không bởi nhà sản xuất tích hợp sẵn trong bản mạch điều khiển phía trong hoặc cũng có thể tách rời nó ra bằng một trình điều khiển ngoài.
7. Tuổi thọ của Ballast
- Tuổi thọ của ballast đèn LED sẽ không phụ thuộc vào số lần bật tắt như các loại bóng đèn thông thường
- Nếu thường xuyên bật nhiều lần sẽ ảnh hưởng tới tuổi thọ của đèn vì ballast sẽ phải khởi động lại nhiều lần
- Khi hiệu suất của chất lưu hoạt động kèm thì chất lượng chiếu sáng cũng bị giảm sút làm đèn mờ, nhấp nháy
8. Khi nào nên thay chấn lưu
- Trong khoảng thời gian sử dụng chấn lưu tầm khoảng 3 năm thì hiệu suất hoạt động của nó sẽ giảm đi
- Lâu dần sẽ có các vấn đề nhỏ xảy ra và ánh sáng bóng đèn sẽ tắt dần
- Có thể nhận biết chấn lưu hỏng qua một số dấu hiệu như: bóng đèn mở dần, bị nhấp nháy liên tục, của đèn đổi màu sắc,…
>> Xem thêm: TOP 3 chấn lưu đèn cao áp 250w thường thấy hiện nay
9. Cách lắp đặt và kiểm tra chấn lưu điện tử
9.1 Đấu chấn lưu đèn tuýp LED
- Bước 1: Ngắt nguồn điện để đảm bảo an toàn
- Bước 2: Đấu trực tiếp 2 sợi dây ở đầu tăng phố vào 2 đầu của bóng đèn,4 sợi dây của tăng phô bên còn lại sẽ dùng 2 dây đấu trực tiếp vào 2 chui bóng
- Bước 3: 2 dây còn lại sẽ đầu trực tiếp và công tắc của đèn
- Bước 4: Lắp đèn tuýp LED vào kiểm tra lại 1 lượt và cắm điện kiểm tra độ sáng và hoàn thành
9.2 Đấu chấn lưu đèn huỳnh quang
- Bước 1: Ngắt nguồn điện tổng để đảm bảo an toàn trong quá trình đấu đèn
- Bước 2: Nối cực vị trí số 1 vào cực số 3 thông qua tắc te
- Bước 3: Nối cực số 2 vào cực số 1 đầu chấn lưu và nối đầu còn lại của chấn lưu vào một dây điện nguồn
- Bước 4: Nối cực số 4 của đầu còn lại vào dây nguồn của bóng đèn
- Bước 5. Lắp bóng đèn vào máng, kiểm tra lại một lượt và cắm nguồn điện kiểm tra hoạt động
Như vậy, bài viết trên đã tổng hợp tất cả thông tin của ballast là gì, nguyên lý hoạt động và các loại ballast phổ biến trên thị trường bạn cần biết khi sử dụng.