Tuổi thọ của pin năng lượng mặt trời dùng được bao lâu?

Pin năng lượng mặt trời là một linh kiện quan trọng trong mỗi sản phẩm đèn năng lượng mặt trời. Vậy Tuổi thọ của pin năng lượng mặt trời dùng được bao lâu? Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ pin và mẹo tăng tuổi thọ cũng như dấu hiệu cần thay như nào? Chi tiết được giải đáp tại bài viết dưới đây.

1. Giới thiệu chung về các loại pin năng lượng mặt trời

Khi nhắc đến pin năng lượng mặt trời, nhiều người thường có sự nhầm lẫn giữa hai khái niệm khác nhau: pin lưu trữ năng lượng và tấm pin mặt trời (solar panel).

1. Pin lưu trữ năng lượng (thường gọi là ắc quy hoặc battery) có nhiệm vụ tích trữ điện năng được tạo ra từ tấm pin mặt trời. Nhờ có bộ phận này, hệ thống vẫn có thể cung cấp điện vào ban đêm hoặc những ngày ít nắng. Đây chính là thành phần dễ bị hao mòn và cần thay thế sau một thời gian sử dụng.
2. Tấm pin mặt trời (Solar Panel) lại đóng vai trò thu nhận ánh sáng mặt trời và chuyển đổi thành điện năng. Khác với pin lưu trữ, tấm pin thường có tuổi thọ dài hơn rất nhiều, ít bị hư hại nếu được lắp đặt và bảo trì đúng cách.

Chính vì vậy, khi bàn đến tuổi thọ pin năng lượng mặt trời, chúng ta cần phân biệt rõ ràng hai đối tượng: tuổi thọ của pin lưu trữ và tuổi thọ của tấm pin panel. Cần phân biệt rõ để người dùng hiểu đúng về thời gian sử dụng, chi phí bảo trì và kế hoạch đầu tư hệ thống điện mặt trời trong dài hạn.

2. Tuổi thọ của pin năng lượng mặt trời dùng được bao lâu?

Pin năng lượng mặt trời dùng được bao lâu? Là 1 trong những câu hỏi thường gặp nhất khi nói về tuổi thọ của hệ thống năng lượng mặt trời. Nó bao gồm 2 thành phần pin chính, là tấm pin ( panel) và pin lưu trữ. 

Khi lắp đặt hệ thống đèn năng lượng mặt trời, phần lớn người dùng quan tâm đến tấm pin panel hơn là pin lưu trữ. Nhưng bạn có biết rằng chi phí thay pin lưu trữ chiếm tới 40% tổng chi phí bảo trì hệ thống trong 10 năm đầu tiên.

Cùng tìm hiểu chi tiết tuổi thọ của 2 loại pin: tấm pin panel và pin lưu trữ.

2.1. Tuổi thọ của tấm pin năng lượng mặt trời Solar Panel

Khác với pin lưu trữ, tấm pin mặt trời (solar panel) chính là bộ phận trực tiếp hấp thụ ánh sáng và chuyển đổi thành điện năng. Đây là thành phần có độ bền cao nhất trong toàn bộ hệ thống điện mặt trời, thậm chí có thể hoạt động ổn định hàng chục năm nếu được lắp đặt và bảo trì đúng cách.

Đặc điểm của tấm pin năng lượng mặt trời gồm nhiều tế bào quang điện (solar cell) ghép lại, thường được làm từ silicon. Các loại phổ biến:

• Mono-crystalline (Mono): Hiệu suất cao nhất, tuổi thọ lâu dài.
• Poly-crystalline (Poly): Giá thành rẻ hơn, hiệu suất thấp hơn pin Mono.

Tuổi thọ của tấm pin Mono/Poly kéo dài từ 20 – 25 năm, thậm chí có thể lên tới 30 năm với sản phẩm chất lượng cao.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ tấm pin Panel như: 

• Nhiệt độ môi trường: Tấm pin panel trực tiếp tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nên nhiệt độ cao làm pin mau xuống cấp. Đặc biệt ở khí hậu nóng ẩm như khu vực miền Bắc sẽ khiến tuổi thọ pin giảm đi.
• Cách sử dụng và bảo trì: Lắp đặt đúng kỹ thuật, sử dụng đúng điện áp tránh quá tải, thường xuyên có lịch kiểm tra và bảo trì vệ sinh bụi bẩn rác lá cây tấm pin.

2.2. Tuổi thọ của pin lưu trữ năng lượng mặt trời

Hiện nay, pin lưu trữ năng lượng mặt trời có nhiều công nghệ khác nhau, tuổi thọ trung bình phổ biến là:

• Pin Lithium-ion: 5 – 10 năm (tương đương 2.000 – 4.000 chu kỳ sạc/xả).
• Pin LiFePO4: 8 – 12 năm (3.000 – 6.000 chu kỳ), được đánh giá là bền nhất hiện nay.
• Pin NiMH: 3 – 5 năm, thường có dung lượng nhỏ, sử dụng trong đèn sân vườn.
• Pin chì-axit: 2 – 5 năm, tuổi thọ ngắn nhưng chi phí đầu tư ban đầu thấp.

Số liệu thực tế từ báo cáo của NREL (National Renewable Energy Laboratory - Mỹ) năm 2023:

• Pin lithium-ion: Hiệu suất giữ trên 80% sau 10 năm nếu bảo trì tốt.
• Pin chì-axit: Giảm xuống 50-60% hiệu suất chỉ sau 5 năm nếu không được duy trì đúng cách.

Như vậy, tuổi thọ pin không chỉ phụ thuộc vào công nghệ mà còn phụ thuộc vào:

• Số chu kỳ nạp xả: Quy định mỗi loại pin, chất lượng thiết kế sẽ có số lần nạp xả khác nhau.
• Mức độ xả sâu: Pin được xả sâu thường có tuổi thọ lâu hơn.

Bạn có thể xem thêm các thông tin này tại bài viết chi tiết về: 

• Ứng dụng của pin năng lượng mặt trời
• 14 Mẫu pin đèn năng lượng mặt trời thông dụng nhất

3. Cách tối ưu tuổi thọ pin lưu trữ năng lượng mặt trời

Làm thế nào để tăng tuổi thọ của pin mặt trời? Đây có lẽ là câu hỏi của hầu hết người dùng sử dụng đèn năng lượng mặt trời. 

3.1. Tối ưu tuổi thọ pin lưu trữ năng lượng mặt trời

• Tránh xả cạn pin: Pin Lithium-ion giữ trên 20%, pin Chì-axit trên 50% để kéo dài tuổi thọ.
• Sạc pin đúng cách: Không sạc đầy 100% thường xuyên, dùng bộ sạc MPPT thay vì PWM.
• Kiểm soát nhiệt độ: Giữ pin ở mức 15 - 30°C, tránh quá nóng (>40°C) hoặc quá lạnh (<0°C).
• Bảo trì định kỳ: Kiểm tra dây cáp, đầu cực pin, cập nhật BMS (Battery Management System) để duy trì hiệu suất.

3.2. Tối ưu tuổi thọ tấm pin năng lượng mặt trời

Dưới đây là những giải pháp quan trọng giúp tối ưu tuổi thọ của tấm pin:

1. Lắp đặt đúng kỹ thuật: Chọn vị trí thoáng, nhiều ánh nắng, tránh xa các cây có tán rộng che phủ đặc biệt với các loại cây hay rụng lá. Điều chỉnh góc nghiêng phù hợp tránh tấm pin bị đọng nước. Sử dụng khung giá đỡ chắc chắn, chống rỉ sét, chịu được gió bão.
2. Vệ sinh định kỳ: Nên lên lịch vệ sinh định kỳ khoảng 3-5 lần mỗi năm, tránh để tấm pin dính bụi bẩn, lá cây, phân chim. Trong quá trình vệ sinh hãy sử dụng khăn mềm lau nhẹ nhàng, không sử dụng hóa chất tẩy rửa mạnh.
3. Bảo dưỡng hệ thống điện: Kiểm tra dây dẫn, mối nối để đảm bảo dòng điện ổn định. Hạn chế tình trạng quá tải hoặc dòng điện ngược, vì có thể ảnh hưởng đến tấm pin. Sử dụng thiết bị chống sét, cầu chì bảo vệ để giảm rủi ro hư hại.
4. Chọn dòng pin chất lượng cao: Tấm pin Mono hoặc Poly của các thương hiệu uy tín thường có chứng nhận bảo hành 20 – 25 năm. Lựa chọn sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế như IEC, TUV, UL để đảm bảo độ bền và hiệu suất.

4. Khi nào nên thay thế pin năng lượng mặt trời?

4.1. Thay thế tấm pin năng lượng mặt trời panel solar

Dấu hiệu cần thay thế tấm pin panel:

• Hiệu suất giảm khi lượng điện sản xuất giảm rõ rệt còn dưới 70 – 75% so với công suất ban đầu. Hoặc tuổi thọ vượt quá 10-15 năm cho dù tuổi thọ tấm pin có thể đạt 20-25 năm, ngay cả khi vẫn hoạt động.
• Xuất hiện vết nứt, ố vàng do thời tiết hoặc do va chạm. 
• Lớp phủ chống phản quang bong tróc, làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng.
• Các điểm nóng (hotspot) xuất hiện trên bề mặt gây cháy sém, làm giảm tuổi thọ.
• Các tế bào quang điện (solar cell) bị nứt gãy, dẫn đến sản lượng điện giảm rõ rệt.
• Khung nhôm, hộp nối dây bị oxy hóa, han gỉ, thấm nước, gây mất an toàn điện.

Xem thêm 1 số thông tin liên quan khác về pin năng lượng mặt trời như:

• Cách thay pin đèn năng lượng mặt trời
• Hướng dẫn sử dụng pin năng lượng mặt trời

5.2. Thay thế pin lưu trữ năng lượng mặt trời

Dấu hiệu cần thay thế pin lưu trữ:

• Thời gian sử dụng giảm khi mà pin không giữ được điện lâu như trước, dung lượng pin dưới 70%. 
• Cần sạc thường xuyên hơn với tần suất sạc tăng lên đáng kể cho chu kỳ nạp xả nhanh hơn.
• Pin có dấu hiệu phồng rộp, rỉ nước, nứt vỏ (đặc biệt với pin chì-axit), có mùi hôi, các mối nối bị ăn mòn, oxy hóa.

Chi phí thay thế pin lưu trữ và tấm pin năng lượng mặt trời tùy thuộc vào từng công suất, chất lượng pin. Để có được ước tính chính xác, bạn nên tham khảo ý kiến từ các nhà cung cấp và lắp đặt pin năng lượng mặt trời uy tín. Họ có thể đưa ra báo giá dựa trên tình hình cụ thể của bạn.

Sau bài viết này, chắc chắn là bạn đã có thể trả lời được câu hỏi “ Pin năng lượng mặt trời dùng được bao lâu và những thông tin liên quan đến tuổi thọ pin lưu trữ năng lượng mặt trời rồi đúng không nào? Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào, hãy để lại comment dưới bài viết này cho chúng tôi nhé!