Nên dùng ánh sáng vàng hay trắng để tốt cho mắt hơn? Trả lời từ chuyên gia
Khi chọn đèn học hay đèn chiếu sáng không gian sống, rất nhiều người băn khoăn: nên mua đèn học ánh sáng vàng hay trắng thì tốt cho mắt hơn? Đặc biệt, với trẻ em và người thường xuyên học tập/làm việc ban đêm, việc chọn sai loại ánh sáng có thể ảnh hưởng đến thị lực lâu dài.
1. Ánh sáng vàng và ánh sáng trắng là gì?
Ánh sáng vàng và ánh sáng trắng được phân biệt chủ yếu qua nhiệt độ màu (kelvin):
- Ánh sáng vàng có nhiệt độ màu khoảng 2700K - 3000K, màu sắc ánh sáng hơi ngả vàng. Màu ánh sáng này tạo cảm giác ấm áp, dịu nhẹ, thường dùng trong không gian thư giãn.
- Ánh sáng trắng có nhiệt độ màu từ 4000K đến 6500K, màu ánh sáng tự nhiên giống với ánh sáng ban ngày. Màu này sẽ tạo cảm giác sáng rõ, chân thực, phù hợp với môi trường học tập và làm việc.
2. Nên dùng ánh sáng vàng hay trắng tốt cho mắt
2.1 Ánh sáng vàng tốt cho mắt khi nào?
- Học tập, đọc sách, làm việc trong thời gian dài: ánh sáng vàng có nhiệt độ màu thấp hơn (khoảng 2700K - 3000K), tạo cảm giác ấm áp, dễ chịu và ít gây chói mắt hơn so với ánh sáng trắng. Đồng thời ánh sáng vàng Cũng giúp giảm thiểu tình trạng mỏi mắt và căng thẳng cho mắt.
- Tạo bầu không khí thư giãn: Khi được sử dụng trong các không gian như phòng ngủ, phòng khách vì nó mang lại cảm giác ấm áp, nhẹ nhàng và giúp người dùng dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
- Phát triển thị lực cho trẻ em: Một số nghiên cứu cho thấy ánh sáng vàng có thể giúp trẻ em phát triển thị lực tốt hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trẻ em vẫn nên tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe cho mắt.
2.2 Ánh sáng trắng tốt cho mắt khi nào?
- Cần sự tập trung cao độ: Ánh sáng trắng có nhiệt độ màu cao hơn (khoảng 5000K - 6500K), tạo cảm giác sảng khoái, tỉnh táo và giúp tăng cường sự tập trung. Do đó, ánh sáng trắng phù hợp cho việc học tập, đáp ứng Tiêu chuẩn chiếu sáng phòng học đạt chuẩn 2024
- Cần nhìn rõ hơn: Ánh sáng trắng có quang phổ rộng hơn, giúp mắt nhìn rõ hơn các chi tiết nhỏ. Do đó, ánh sáng trắng phù hợp cho việc đọc sách, vẽ tranh và các công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ.
- Tạo không gian rộng rãi: Ánh sáng trắng có thể giúp tạo cảm giác không gian rộng rãi và thoáng mát hơn. Do đó, ánh sáng trắng phù hợp cho việc chiếu sáng các khu vực có diện tích nhỏ hoặc thiếu ánh sáng tự nhiên.
Do đó để có câu trả lời cho câu hỏi “Ánh sáng vàng hay trắng tốt cho mắt?” còn phải căn cứ và từng tính huống sử dụng, môi trường sử dụng và đối tượng.
3. Đèn vàng hay đèn trắng tốn điện hơn?
Một câu hỏi phổ biến khi lựa chọn đèn chiếu sáng là: đèn vàng hay đèn trắng tốn điện hơn? Thực tế, mức tiêu thụ điện của đèn không phụ thuộc vào màu ánh sáng, mà chủ yếu liên quan đến loại bóng đèn và công suất sử dụng.
- Nếu cùng là bóng đèn LED, có cùng công suất (ví dụ 10W), thì dù là ánh sáng vàng hay trắng, lượng điện tiêu thụ sẽ như nhau.
- Tuy nhiên, ánh sáng trắng thường có cảm giác sáng hơn, rõ hơn nên trong nhiều trường hợp, bạn có thể dùng bóng công suất thấp hơn mà vẫn đủ độ sáng, từ đó tiết kiệm điện năng hiệu quả hơn.
Điều quan trọng hơn cả là bạn nên chọn loại đèn LED chất lượng cao, có hiệu suất phát sáng tốt (lm/W) để tối ưu điện năng, bất kể chọn ánh sáng vàng hay trắng.
4. Nên mua đèn học ánh sáng vàng hay trắng
Bảng so sánh đèn học ánh sáng vàng và trắng
| Tiêu chí | Ánh sáng vàng (2700K - 3000K) | Ánh sáng trắng (4000K - 6500K) |
| Cảm giác ánh sáng | Dịu nhẹ, ấm áp | Sáng rõ, gần giống ánh sáng ban ngày |
| Mức độ tập trung | Thấp hơn | Cao hơn, phù hợp khi học tập, làm việc |
| Gây mỏi mắt khi dùng lâu | Dễ gây mỏi do thiếu độ tương phản | Ít mỏi mắt hơn nếu chọn mức nhiệt màu hợp lý |
| Thời điểm dùng phù hợp | Ban đêm, thư giãn | Ban ngày, học tập, làm việc |
| Độ phổ biến trong đèn học | Ít phổ biến hơn | Rất phổ biến và được khuyên dùng |
Vậy nên mua đèn học ánh sáng vàng hay trắng?
- Nếu học tập ban ngày hoặc trong môi trường thiếu sáng, nên chọn ánh sáng trắng trung tính (4000K - 5000K) để đảm bảo độ rõ nét và giảm áp lực cho mắt.
- Nếu bạn hay học vào buổi tối hoặc gần giờ đi ngủ, có thể cân nhắc ánh sáng vàng nhẹ để dễ ngủ hơn sau khi học, nhưng cần đảm bảo đèn đủ độ sáng và không gây chói.
- Tốt nhất: Mua đèn học có thể điều chỉnh nhiệt độ màu (có 3 chế độ: vàng – trung tính – trắng lạnh) để linh hoạt sử dụng trong mọi điều kiện.
5. Gợi ý cách chọn đèn học tốt cho mắt
Sử dụng đèn chất lượng: Đèn LED là lựa chọn an toàn cho mắt, nhưng bạn cần chọn loại có chỉ số hoàn màu (CRI) từ 80 trở lên để ánh sáng trung thực. Ngoài ra, nên ưu tiên đèn không nhấp nháy và chống chói để bảo vệ mắt tốt hơn.
Công suất bóng đèn: Lựa chọn công suất phù hợp với nhu cầu chiếu sáng – thông thường đèn học nên có công suất từ 5W đến 12W là đủ. Công suất quá thấp khiến ánh sáng yếu, trong khi công suất quá cao có thể gây chói.
Kiểu dáng đèn: Chọn đèn có thiết kế cổ linh hoạt (cổ ngỗng) để dễ điều chỉnh góc chiếu phù hợp. Kiểu dáng chắc chắn, ổn định cũng giúp tránh va chạm và đảm bảo ánh sáng đúng vị trí cần học tập.
Thương hiệu: Ưu tiên đèn từ các thương hiệu uy tín như Philips, Panasonic, Xiaomi, Rạng Đông, Điện Quang để đảm bảo chất lượng ánh sáng và độ bền. Thương hiệu lớn thường có kiểm định rõ ràng, an toàn cho mắt.
Phạm vi chiếu sáng: Đèn học cần có góc chiếu rộng và đều, đủ để chiếu sáng toàn bộ bàn học mà không tạo vùng tối. Phạm vi chiếu sáng không đủ sẽ khiến mắt phải điều tiết nhiều, dễ gây mỏi và giảm hiệu quả học tập.
Khả năng tản sáng và chống lóa: Đèn nên có chụp tản sáng hoặc bề mặt chống lóa để ánh sáng lan tỏa đều và không gây chói mắt. Đây là yếu tố quan trọng giúp giảm áp lực cho mắt và tránh nhức mỏi khi học lâu.
6. Lưu ý quan trọng để bảo vệ mắt khi dùng đèn học
Không học trong bóng tối hoàn toàn: Luôn bật thêm ánh sáng nền (đèn trần hoặc đèn phụ) để giảm độ tương phản giữa vùng sáng và tối. Điều này giúp mắt không phải điều tiết quá nhiều khi chuyển hướng nhìn.
Đặt đèn đúng vị trí: Nên đặt đèn phía đối diện tay viết (tay phải thì đặt đèn bên trái) để tránh tạo bóng lên sách vở. Góc chiếu sáng cũng cần hướng xuống, không rọi trực tiếp vào mắt.
Giữ khoảng cách phù hợp giữa mắt và sách: Khoảng cách lý tưởng từ mắt đến mặt bàn là 30–40 cm, giúp giảm áp lực điều tiết. Không cúi quá sát sẽ dễ gây cận thị và mỏi cổ.
Sử dụng đèn có ánh sáng ổn định: Chọn đèn không nhấp nháy, ánh sáng đều và không chói, tránh mỏi mắt và đau đầu khi học lâu. Đèn LED chất lượng cao là lựa chọn tốt để đảm bảo điều này.
Điều chỉnh độ sáng phù hợp: Không để ánh sáng quá sáng hoặc quá yếu – độ sáng nên vừa đủ để đọc rõ chữ mà không phải nheo mắt. Nên dùng đèn có thể tăng giảm độ sáng linh hoạt tùy điều kiện.
Vệ sinh đèn và bàn học thường xuyên: Bụi bẩn trên chụp đèn hoặc mặt bàn có thể ảnh hưởng đến chất lượng ánh sáng. Giữ môi trường học tập sạch sẽ sẽ giúp ánh sáng phản chiếu tốt hơn và bảo vệ mắt hiệu quả hơn.
7. Câu hỏi liên quan
Câu 1: Nên mua đèn học ánh sáng vàng hay trắng?
Câu hỏi này đã được trả lời ở trên. Bạn vui lòng tham khảo lại nội dung phía trên để được thông tin đầy đủ.
Câu 2: Nên cho bé học đèn vàng hay trắng?
Nên cho bé học đèn vàng vì ánh sáng vàng tốt cho thị lực trẻ em. Tuy nhiên, bạn cũng nên cho bé tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe cho mắt.
Câu 3: Khi đọc sách ánh sáng nào tốt cho mắt?
Khi đọc sách ánh sáng vàng sẽ tốt cho mắt hơn ánh sáng trắng, vì nó sẽ giúp giảm thiểu tình trạng mỏi mắt và căng thẳng cho mắt.
Câu 4: Đèn vàng hay đèn trắng tốn điện hơn?
Đèn vàng hay đèn trắng tốn điện hơn sẽ phụ thuộc vào loại đèn bạn sử dụng. Ví dụ với đèn LED thì đèn LED vàng và đèn LED trắng tốn điện tương đương nhau.
Nhưng nếu là đèn sợi đốt vàng/ đèn huỳnh quang trắng với đèn LED trắng/ đèn LED vàng thì đèn LED sẽ tiết kiệm điện hơn hẳn đèn sợi đốt và đèn huỳnh quang.
Cả ánh sáng vàng và ánh sáng trắng đều tốt cho mắt nếu được sử dụng đúng cách. Hãy lựa chọn loại ánh sáng phù hợp với mục đích sử dụng và nhu cầu cá nhân của bạn để bảo vệ sức khỏe cho mắt.
>> Tham khảo thêm một số bài viết hữu ích khác về ánh sáng và màu sắc liên quan như:
