Sơ đồ nguyên lý tủ điều khiển chiếu sáng mới nhất 2025

Sơ đồ đấu nối tủ điện chiếu sáng là bản thiết kế nguyên lý thể hiện cách bố trí, kết nối và vận hành các thiết bị trong hệ thống chiếu sáng công cộng. Đây được xem là nền tảng quan trọng giúp kỹ sư, đơn vị thi công dễ dàng lắp đặt và quản lý hệ thống một cách an toàn, khoa học. Nhờ có sơ đồ này, việc điều khiển đèn đường, công viên hay khu dân cư trở nên hiệu quả hơn, đồng thời tiết kiệm chi phí vận hành và bảo trì.

1. Sơ đồ đấu nối tủ điện chiếu sáng dùng contactor và rơ le

1.1 Nguyên lý hoạt động

• Rơ le thời gian hoặc cảm biến đóng mạch điều khiển.
• Cuộn dây contactor được cấp điện, hút và đóng mạch chính.
• Đèn chiếu sáng được bật sáng khi mạch chính đóng ổn định.
• Khi rơ le ngắt, cuộn dây mất điện, contactor nhả, mạch chính mở ra.

1.2 Lợi ích khi dùng contactor và rơle

• Tăng độ bền cho thiết bị nhờ cách ly mạch điều khiển và mạch tải.
• Điều khiển từ xa hoặc tự động hóa dễ dàng.
• Phù hợp với hệ thống chiếu sáng công viên, đường phố, khu đô thị.

2. Sơ đồ nguyên lý tủ điều khiển chiếu sáng tự động bằng timer

Trong hệ thống tủ điều khiển chiếu sáng, timer được sử dụng để lập trình thời gian bật/tắt đèn hoàn toàn tự động.

2.1 Nguyên lý hoạt động

• Cài đặt thời gian bật/tắt đèn trên thiết bị timer.
• Khi đến thời điểm cài đặt, timer sẽ đóng mạch điều khiển, kích hoạt contactor.
• Contactor hoạt động, đóng điện cấp cho hệ thống đèn chiếu sáng.
• Khi hết thời gian, timer ngắt, contactor nhả, mạch điện tắt.

2.2 Tình huống

• Chiếu sáng biển hiệu quảng cáo tự động bật vào lúc 18h và tắt vào lúc 22h.
• Hệ thống đèn đường tự bật khi trời tối và tự tắt khi trời sáng.

3. Cách đấu nối sơ đồ nguyên lý tủ điện chiếu sáng

3.1 Các bước đấu nối sơ đồ

Để hệ thống chiếu sáng vận hành ổn định, việc lắp đặt tủ điện và đấu nối theo đúng quy trình là bước không thể thiếu.

1. Khảo sát thực tế: Đo đạc, xác định công suất chiếu sáng cần thiết cho khu vực.
2. Lập sơ đồ nguyên lý: Tính toán tải, dòng điện và lựa chọn thiết bị phù hợp.
3. Chuẩn bị nguồn cấp: Kiểm tra và đảm bảo nguồn điện đạt tiêu chuẩn.
4. Lắp đặt thiết bị: Gắn CB, contactor, rơ le, timer… vào đúng vị trí.
5. Đấu nối dây dẫn: Nối theo sơ đồ thiết kế, đảm bảo chắc chắn và thẩm mỹ.
6. Kiểm tra mạch: Đo kiểm, rà soát toàn bộ điểm nối để tránh sai sót.
7. Chạy thử hệ thống: Vận hành thử, theo dõi hiệu suất và điều chỉnh khi cần.

3.2 Lưu ý khi đấu nối

Một số điểm cần quan tâm để tránh sự cố và đảm bảo an toàn:

• Không được đấu tắt, phải luôn qua CB hoặc Aptomat để bảo vệ.
• Dây trung tính (N) và dây tiếp địa (PE) cần được đánh dấu rõ ràng.
• Đảm bảo tiết diện dây dẫn phù hợp với tải thực tế.
• Kiểm tra kỹ pha trước khi đóng điện để tránh nhầm lẫn khi vận hành.
• Tránh lắp sai cực contactor hoặc cài đặt sai tiếp điểm timer, gây lỗi cuộn hút hoặc đèn sáng/tắt sai thời điểm.

3.3 Chọn dây dẫn và thiết bị bảo vệ

Khi lựa chọn dây dẫn và thiết bị bảo vệ, cần căn cứ vào công suất và điều kiện lắp đặt:

• Tiết diện dây dẫn: Chọn dựa theo công suất và chiều dài đường dây. Ví dụ: hệ thống 300W, dây dài 20m nên chọn tiết diện ≥ 2,5 mm².
• CB/Aptomat: Lựa chọn đúng dòng định mức, thường từ 3A–6A, để đảm bảo ngắt khi quá tải hoặc ngắn mạch.
• Thiết bị chống sét lan truyền: Cần có để bảo vệ hệ thống trước các xung điện đột ngột.

4. Cơ chế điều khiển và chế độ hoạt động của tủ điện

4.1 Cơ chế điều khiển

Tủ điện chiếu sáng thường được thiết kế với 3 cơ chế điều khiển chính, đáp ứng linh hoạt nhu cầu sử dụng thực tế:

• Chế độ trung tâm: Toàn bộ thao tác điều khiển được tập trung tại một nguồn duy nhất. Nhờ vậy, người quản lý có thể dễ dàng giám sát và điều chỉnh toàn bộ hệ thống chiếu sáng từ trung tâm.
• Chế độ điều khiển tự động: Các hoạt động bật/tắt, điều chỉnh công suất đã được lập trình sẵn theo thời gian hoặc kịch bản. Đây là chế độ giúp tiết kiệm nhân lực và nâng cao hiệu quả vận hành.
• Chế độ điều khiển bằng tay: Được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt cần tác động trực tiếp, ví dụ khi xảy ra sự cố hoặc khi cần kiểm tra, bảo trì hệ thống.

4.2 Chế độ hoạt động

Song song với cơ chế điều khiển, tủ điện chiếu sáng còn có các chế độ hoạt động khác nhau để tối ưu năng lượng:

• Chế độ ban ngày: Toàn bộ hệ thống đèn sẽ tắt hoàn toàn vì không cần chiếu sáng.
• Chế độ buổi tối: Đèn được bật 100% công suất nhằm đảm bảo độ sáng tối đa cho người dân lưu thông và sinh hoạt.
• Chế độ đêm khuya: Hệ thống chỉ duy trì khoảng ⅓ số lượng đèn với công suất giảm xuống còn khoảng 60%, vừa tiết kiệm điện năng vừa vẫn đảm bảo an toàn.

5. Ứng dụng của sơ đồ đấu nối tủ điện chiếu sáng

5.1 Điều khiển chiếu sáng công viên, sân vườn

Trong các không gian công cộng như công viên và sân vườn, tủ điện chiếu sáng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý hệ thống đèn, vừa tạo cảnh quan vừa đảm bảo an toàn cho người dân. Một số đặc điểm nổi bật:

• Có thể sử dụng bộ điều khiển timer hoặc cảm biến ánh sáng để tự động bật đèn khi trời tối.
• Sơ đồ đấu nối đơn giản, dễ triển khai theo nhánh phụ.
• Hỗ trợ điều khiển riêng biệt từng khu vực để đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ và tiết kiệm năng lượng.

Ví dụ thực tế: Với công viên diện tích khoảng 2000 m², có thể sử dụng tủ điện 1 pha, bố trí cụm đèn LED 30W cách nhau 10–15m, toàn bộ hệ thống được điều khiển thông qua timer 6 giờ.

5.2 Điều khiển chiếu sáng đường phố và khu dân cư

Đối với hệ thống chiếu sáng đường phố hoặc khu dân cư, yêu cầu phức tạp hơn do phạm vi rộng và cần chia tải đều. Khi đó, sơ đồ đấu nối tủ điện chiếu sáng sẽ được thiết kế thành nhiều pha để đảm bảo hiệu quả vận hành.

Cấu hình thường gặp:

• Tủ điện 3 pha, số lượng pha tùy theo quy mô khu vực.
• Kết hợp contactor công suất lớn cùng bộ điều khiển timer RF/3G để hỗ trợ điều khiển từ xa.
• Trang bị CB chống rò và cầu chì bảo vệ nhằm nâng cao độ an toàn.

Bảng tham chiếu yêu cầu kỹ thuật:

Có thể thấy, sơ đồ đấu nối tủ điện chiếu sáng không chỉ là tài liệu kỹ thuật mà còn là giải pháp tối ưu để nâng cao hiệu quả chiếu sáng đô thị và công cộng. Việc nắm rõ nguyên lý, chế độ hoạt động cũng như cách đấu nối sẽ giúp hệ thống vận hành ổn định, an toàn và tiết kiệm năng lượng. Tùy từng ứng dụng như công viên, sân vườn hay đường phố, việc lựa chọn cấu hình phù hợp sẽ mang lại giá trị sử dụng lâu dài và bền vững.